Spreekangst? Zo word jij je zenuwen de baas

Je voelt de kriebels in je buik, je krijgt een droge mond, je hartslag verhoogt, je wordt kortademig, want het is bijna zover… Jij gaat je presentatie geven! 

Over vijf minuten zijn alle ogen op jouw gericht, iedereen luistert naar wat jij te vertellen hebt. En jouw verhaal moet natuurlijk wel goed en overtuigend zijn, dat verwacht je publiek van je. Je kijkt nog eens op je smartwatch en ziet je hartslag van 62 oplopen naar 78 naar 95 en dan krijg je het woord. The floor is yours! Je wilt wat zeggen, maar hebt een droge mond. Je neemt een slokje water, glimlacht vriendelijk, ademt rustig in en uit en zegt… ‘Goedemiddag!’ terwijl je rustig je publiek aankijkt. Goed gedaan, je bent begonnen aan jouw presentatie.

Presentatie tips zenuwen 

Zenuwen voor je presentatie kunnen je behoorlijk in de weg zitten. ‘Waren er maar goede tips tegen die zenuwen’, heb je vast wel eens gedacht of gegoogeld. Ik kan je vertellen: ze zijn er! De tips om goed om te gaan met je presentatie angst. Zenuwen zijn een licht vorm van angst overigens. Ze kunnen je in de weg zitten, maar je ook helpen. Het hormoon adrenaline komt vrij en dat zeg je op scherp, zorgt dat je snel kunt handelen, je bent extra alert. Dat werkt in je voordeel! 

Tip 1: Doe als Michelle Poler; What’s the best thing that can happen?

Afgelopen maand was ik bij een presentatie van Michelle Poler. 100 dagen lang heeft zij zichzelf uitgedaagd en haar angsten onder ogen gezien. Dag 1 startte ze met het eten van een oester om de komende maanden van een cliff te duiken, een tattoo te zetten, onzichtbaar te zijn als dakloze op straat, een dag zonder iPhone te leven, een presentatie geven, bloed te doneren, parachute te springen en eindigde met een TEDtalk omdat ze viral was gegaan met haar challenge.

Ze vraagt nu haar volgers; waar ben jij bang voor? Als jij  met haar kan zeggen ‘presenteren’ dan ben je niet de enige. Naar schatting heeft 75-95% van de sprekers wel eens last van spreekangst, in meer of mindere mate. Het hoort erbij.

Presentatie angst

Je hebt vast wel eens de vraag gekregen; wat is het ergste wat kan gebeuren? Waarschijnlijk kan je dat haarfijn uitleggen. Bijv. dat je een black-out krijgt, dat je niet uit je woorden komt, dat je valt op het podium, dat je je punt niet duidelijk maakt, dat je presentatie niet werkt, dat je publiek niet lacht om je grapjes, dat je publiek niet overtuigd is van je verhaal etc. Er is genoeg te bedenken toch? Maar laten we eerlijk zijn, deze vraag is niet echt helpend vlak voordat je moet presenteren. Draai het eens om en stel jezelf deze vraag: Wat is het beste dat kan gebeuren? Door je dat af te vragen, komt er automatisch een glimlach op je gezicht en ervaar je meer ontspannenheid. Dat is helpend.

Tip 2: Driemaal R

Ken je deze? Driemaal R. Mijn leraar Nederlands, die ons voorbereidde op het eindexamen, schreef ze zelfs op het bord: rust, reinheid en regelmaat. Als het gaat om presenteren stel ik voor dat we het veranderen naar rust, rust en rust. De kracht van iedere presentatie is rust. Ben je zenuwachtig? Dan heb je rust nodig. Hoe pak je dat aan?

Rust vooraf

Je glimlacht vriendelijk

Je loopt naar jouw presentatiespot

Je ademt rustig in en uit

Je kijkt de zaal rond en maakt daarbij oprecht oogcontact met wat mensen

Dan pas(!) zeg je rustig ‘goedemorgen/goedemiddag/goedenavond’ (doorhalen wat niet van toepassing is).

Voor je gevoel lijkt dit eindeloos te duren, in de praktijk zijn het 10-15 seconden. Grote voordelen? Jij bent rustig, je publiek wordt rustig (ze doen immers wat jij doet) en ook niet onbelangrijk: je hebt de aandacht.

Bonus: Merk je dat deze 10-15 seconden nog niet genoeg zijn voor jezelf om tot rust te komen. Bedenk dan eens waar je op staat een houten vloer, een stenen vloer, laminaat, vloerbedekking. Zo ga je met je aandacht weg bij jezelf en kom je tot rust.

Rust in het midden

Ook als je je presentatie geeft. Bouw stiltes in. Zet punten. Vaak denken we dat we een punt zetten, maar is het in werkelijkheid een komma. Jammer, want de kracht van een presentatie zit in de stiltes. Wil je hier meer van weten? Of oefenen? Kom dan naar de training Overtuigend presenteren waar je ontdekt hoe je nu presenteert en hoe het nog beter kan.

Rust aan het eind

Je hebt je boodschap verteld. Hopelijk met mooi anekdotes, duidelijke voorbeelden én vanuit je hart. Aan het eind herhaal je nog een keer je kernboodschap. Dé zin die je wilt dat je publiek onthoudt. Dat doe je door een stilte te laten vallen. Je rust te nemen, contact te maken met je publiek en je boodschap nog een keer te vertellen. Rustig (langzamer dan je normaal spreekt)  met een diepere stem en reken maar dat je boodschap binnenkomt! Hoef je daar ook geen angst meer voor te hebben.

Tip 3: Bereid je voor

Je hebt al veel praktische tips gehad in deze blog. Ik sluit af met een mooie quote ‘Wie zich vergeet voor te bereiden, bereidt zich voor vergeten te worden.’ Zenuwen onder controle? Bereid je voor. Ik weet zeker dat je gewend bent je inhoudelijk voor te bereiden, doe het ook op je performance. Ga staan, pak je presentatie en oefen hem volledig, liefst meerdere malen. Ook dat zorgt ervoor dat jouw spreekangst afneemt.

Hoe nu verder? 

Welke tip uit deze blog spreekt jouw aan? Ga met die tip experimenteren. Allemaal tegelijk doorvoeren is geen doen. Wil je persoonlijke tips ontvangen? Op positieve wijze de confrontatie aangaan? Dan ben je van harte welkom in de training Overtuigend presenteren. Worstel jij meer met je kernboodschap en de opbouw van je presentatie? Wees welkom bij de training Presentatie ontwerpen.

En weet, je bent niet de enige die zenuwen heeft. Met deze tips blijf je ze de baas en ontdek je wat voor positief effect het heeft op jezelf en op je publiek. Wat is het beste dat jou kan gebeuren?